“Heart Illness Is No place For Hermits Wayne Sotile Ph.D. Een hartaandoening verandert je leven volledig. Maar dan ook echt volledig want het heeft invloed…
Het Mediterraan en/of het DASH dieet. Diverse wetenschappelijke onderzoeken hebben aangetoond dat wanneer je maar een paar aanpassingen in je huidige eetpatroon maakt, dit je…
“Heart Illness Is No place For HermitsEen hartaandoening verandert je leven volledig. Maar dan ook echt volledig want het heeft invloed op nagenoeg alle facetten van je leven zoals je dat kende. Het zal in ieder geval op veel gebieden veranderen ten opzichte van hoe het daarvoor was. Maar het treft ook op de mensen dicht om je heen. Wanneer je een cardiaal event hebt gehad zoals bijvoorbeeld een hartinfarct en /of een levensreddende operatie hebt ondergaan is alles daarna er op gericht om degene die het overkomen is zo goed mogelijk te laten herstellen. Eerst in de veilige omgeving van het ziekenhuis en daarna ook wanneer je weer thuis komt. Hier is vanuit het rehabilitatie programma ook veel aandacht en zorg voor. Maar wanneer je met iemand leeft die net dat hartinfarct heeft gehad is de impact net zo groot. Het overkomt jouw naasten namelijk ook! Op een andere manier natuurlijk, maar ook op hen heeft het ontzettend veel invloed en is het een zoektocht naar 'het nieuwe normaal, want het leven verandert vanaf dat punt ook voor je naasten. Ook bij gezinsleden en familie en vrienden van de hartpatiënt leeft verdriet, onbegrip en boosheid over hetgeen hun dierbare overkomen is. En vaak ook heel abrupt want in veel situaties komt zo’n event zonder duidelijke waarschuwing maar slaat de bom plotseling in. Dat je dan (tijdelijk) met elkaar even geen hoop meer voor de toekomst ziet en je je afvraagt of het leven ooit nog weer leuk wordt dat zijn veelvoorkomende reacties. Meestal ben je eerste tijd voornamelijk met elkaar aan het roeien met de riemen die je hebt. Met het werken aan het lichamelijke herstel en hoe je zo gezond mogelijk verder kan leven met elkaar. Maar ook komt het tegenovergestelde voor. Dat je partner of iemand anders uit je directe omgeving juist niet de ernst van de situatie beseft. En bagatelliseert hetgeen je overkomen is. Soms kost het je vriendschappen of breekt dat relaties op. Dat kan door verschillende oorzaken komen:
“Ik wil dit niet, ik wil er niets van weten of over horen en stop het weg”
Dit heb ik zelf ook een tijd gedaan. Mijn ziekte wegmoffelen. Er niet teveel mee bezig zijn of aan denken en ‘gewoon’ Maxine zijn en niet de patiënt. Veel mensen in mijn omgeving (behalve mijn directe omgeving) wisten ook helemaal niet dat ik hartpatiënt ben. Door het niet op de voorgrond te zetten kon ik er gedurende die periode beter mee omgaan. Maar dat je er uiteindelijk niet aan ontkomt om het wel belangrijk genoeg te vinden, omdat je verder wilt en daarvoor moet leren accepteren dat je verdere leven niet meer was zoals voorheen, zal duidelijk zijn. Want deze manier/ periode van handelen is eigenlijk een ontkenning van je situatie. Ontkennen dat je wel degelijk serieus ziek bent en geconfronteerd wordt met het feit dat, hoe graag je het ook zou willen, je ‘oude’ leventje wordt niet meer hetzelfde zoals het was. Ook creëer je daarmee dat je niet goed voor je zelf zorgt. Dat je teveel je grenzen overgaat en niet voldoende aan je gezondheid werkt. Maar ook de mensen die het niet weten kunnen er dan niet op anticiperen. Want uiterlijk ben je niet verandert en er worden dan misschien verwachtingspatronen gecreëerd waar je niet aan kan voldoen. Toch hoor ik van meer hartpatiënten dat ze deze fase hebben doorgemaakt. Wellicht hoort het er ook voor een periode bij om het de plek te kunnen geven die je het moet geven. Maar vroeg of laat kom je er achter dat deze kop in het zand techniek je qua gezondheid niet verder gaat helpen.“Vanaf nu ga ik allen nog maar genieten en leuke dingen doen!”
Op het moment dat je de diagnose krijgt en je iets ontzettend heftigs hebt overleefd waar je net zo gemakkelijk aan had kunnen overlijden, maar ook wetende dat je vanaf nu extra kwetsbaar bent op een herhaling daarvan, kan dit vluchtgedrag oproepen. Het is alsof je een soort doodvonnis hebt gekregen en alles wat je nog wilt doen moet nú gebeuren en wel zo snel als mogelijk want je weet maar nooit wanneer het afgelopen kan zijn. Leven alsof iedere dag je laatste dag is. Daar is op zich niet heel veel mis mee natuurlijk, want het is logisch en gezond dat je graag nog van zoveel mogelijk leuke dingen wil doen. Maar ook hier schuilt het gevaar dat je dan wellicht teveel je grenzen over gaat waardoor je herstel averechts gaat werken. En vraag dan jezelf ook af; maakt het je echt gelukkiger wanneer je altijd maar onderweg en druk bent? Heb je daar de energie wel voor en is dit nu echt het beste voor je totale gezondheid? Meer doen betekent niet automatisch ook dat je leuker of beter leeft.“Ik loop op mijn tenen en durf haast niets meer te doen”
Het tegenovergestelde van alles nu willen en moeten doen overkomt ook veel mensen. De schrik van wat er gebeurd is zit er goed in en soms verkrampt je dat. Ook in je doen en laten en ga je situaties en bezigheden ontwijken in angst dat het zich zal herhalen. Minder durven bewegen is daar een voorbeeld van. Soms zijn de angstgevoelens zo overheersend dat je je overal van gaat afzonderen en je eigenlijk al aan het voorbereiden bent op het afscheid dat in jouw beleving op ieder moment kan gebeuren. Het niet kunnen accepteren van het lot en er niet mee kunnen dealen. Of jezelf afvragen wat voor zin het nog heeft om te herstellen en gezonder te gaan leven omdat het toch ieder moment afgelopen kan zijn. Deze houding is natuurlijk ook ontzettend moeilijk voor de mensen om je heen, die juist wel willen dat je je weer beter voelt en zo gezond en lang mogelijk blijft leven. Deze passieve acceptatie, dat iemand niet meer actief aan zijn of haar toekomst aan het werken is kan ook in relaties voor flinke discussies, frustraties en onbegrip zorgen. (voor alle partijen)‘Ik wil er niemand mee lastig vallen en los het zelf allemaal wel op’
Je terugtrekken in moeilijke situaties omdat je een ander niet met je problemen wil opzadelen is ook een veelvoorkomende reactie. Voor jezelf en of anderen verbergen dat je je slecht of bang voelt, het probleem misschien ook wel voor jezelf ontkent en gesprekken hierover uit de weg proberen te gaan. Maar een hartaandoening is geen ziekte om alleen door te moeten gaan. Je hebt hier je zorgverleners maar ook je dierbaren keihard bij nodig. Zodra je alles zelf maar wilt doen en mensen niet laat weten wat je doormaakt of voelt, verandert er ook niks en verbetert je situatie dus ook niet. Die zal wellicht zelfs slechter worden door alle opgekropte emoties en zorgen. Ook bij de mensen om je heen. Muren om jezelf heen bouwen, een soort buffer ter bescherming van je narigheid gaat je onder aan de streep niet helpen. Vertel hoe het zit en wees eerlijk. De dierbaren die om je geven jaag je daar niet mee weg, het zal juist de band verdiepen. Vooral voor alleenstaanden is dit een valkuil of wanneer je weinig met elkaar praat in een relatie.‘Ik ben degene die ziek is en heb het zwaarder dan jou, dus jouw problemen vallen wel mee’
Een hartaandoening is heftig en serieus, maar nooit een reden om een wedstrijdje te gaan zitten doen wie het nu het zwaarst of moeilijkst heeft! Zelfs niet wanneer je je echt ronduit slecht of moe voelt en daardoor sneller geïrriteerd bent. Vaak ontstaat dit wanneer de patiënt zich niet gehoord of gesteund voelt en haalt op die manier eigenlijk uit naar diegene, omdat hij of zij het niet rechtstreeks wil of durft te zeggen. Het zal duidelijk zijn dat deze reacties het probleem ook niet gaat fixen, maar de relatie onderling eerder verslechterd. Praat met elkaar en vertel wat je nodig hebt. Dat gaat iedereen veel meer opleveren.‘Je ziekte inzetten al middel om aandacht en medelijden te vragen of krijgen van je omgeving’
Ik zal de laatste zijn die zal ontkennen dat het leven met een hartaandoening een makkie is. En vooral wanneer je moe en bang bent of wanneer je je slecht voelt het heel makkelijk is om er even lekker een potje over te kunnen klagen. En dat mag ook. Maar sla daar niet in door. Negatieve aandacht is ook aandacht maar wanneer je bijna nergens anders meer over kan praten of klagen in de hoop daarmee aandacht van mensen te krijgen ben je er op een minder effectieve en goede manier mee bezig. Het bezorgt je namelijk zelf ook veel stress en negativiteit en gaat je daarom ook niet helpen je beter te voelen. En ja, je mag jezelf uiteraard best af en toe zielig vinden. Het is ook absoluut allemaal niet gemakkelijk maar door het op doorgaans alleen een negatieve manier te uiten staat het ook je eigen herstel in de weg. Wanneer je merkt dat je behoefte hebt om anderen te laten weten dat je je slecht voelt en hoe ongelukkig je bent, vraag jezelf dan af; wat probeer ik hiermee nu aan te geven? Is het een behoefte om aandacht te krijgen, om te klagen of wil ik er graag even met iemand over praten? Stop dan met zielig zijn en praat! Zeg gewoon hoe het zit, hoe je je voelt en ga dan weer door. Laat het ook niet in je leven en relaties alles overheersen want die manier van aandacht vragen levert je dierbaren ook veel zorgen en stress op.In een van zijn boeken ‘Thriving with Heart Disease’ beschrijft Wayne Sotile ( Ph.D. clinical psychology) onder andere dit onderwerp. Een boek met veel praktische tips en herkenbare praktijkvoorbeelden die je nieuwe en nuchtere inzichten kunnen geven. Ik heb het boek in een weekend uitgelezen en zou eigenlijk tegen iedere hartpatiënt, maar ook tegen degenen die leven iemand met een hartaandoening willen zeggen. Lees dit boek!
Lees hier ook: sneller en beter herstellen na een operatie
There was a problem reporting this post.
Bevestig dat je dit lid wilt blokkeren.
Je zult niet langer in staat zijn om:
Let op Deze actie verwijdert ook dit lid uit je verbindingen en stuurt een rapport naar de site admin. Sta een paar minuten toe om dit proces te voltooien.
