Oorzaken en symptomen van hartruis bij ouderen

Hartruis bij ouderen kan het gevolg zijn van diverse factoren, variërend van onschuldige veranderingen in de bloedsomloop tot ernstige onderliggende hartproblemen. Hoewel veel hartruis onschuldig is, kan het in sommige gevallen wijzen op een ernstigere aandoening zoals een hartklepaandoening of een aangeboren afwijking. Het is belangrijk om deze oorzaken en symptomen goed te begrijpen om een juiste diagnose en behandeling te kunnen stellen.

Mogelijke oorzaken van hartruis

1. Leeftijdsgebonden veranderingen in de hartkleppen
   Naarmate mensen ouder worden, kunnen de hartkleppen stugger of dikker worden door verkalking. Dit kan leiden tot vernauwingen of lekkages in de kleppen, waardoor een hartruis ontstaat.
2. Aangeboren afwijkingen
   Bij sommige ouderen wordt pas op latere leeftijd een aangeboren hartafwijking ontdekt, zoals een afwijking in de structuur van de kleppen of de wanden van het hart.
3. Hoge bloeddruk
   Langdurige hoge bloeddruk kan leiden tot veranderingen in het hart en de bloedvaten, wat kan bijdragen aan de ontwikkeling van een hartruis.
4. Functionele hartruis
   In sommige gevallen is er geen sprake van een structureel probleem. Een functionele hartruis kan ontstaan door een tijdelijk verhoogde bloedstroom, bijvoorbeeld na inspanning of door bloedarmoede.
5. Ernstige vernauwingen in de bloedvaten
   Vernauwingen in de slagaders die het hart van bloed voorzien, kunnen een ongewone turbulentie veroorzaken die hoorbaar is als een hartruis.
6. Andere medische aandoeningen
   Aandoeningen zoals diabetes en infecties kunnen het risico op hartproblemen en daarmee op hartruis vergroten. Ontstekingsverschijnselen in het bloed kunnen ook wijzen op een infectie die de hartkleppen aantast.

Symptomen van hartruis

De symptomen van hartruis variëren afhankelijk van de oorzaak en ernst van de aandoening. Er zijn milde en ernstige symptomen die kunnen helpen om te bepalen of nader onderzoek nodig is.

Milde symptomen

• Een licht geruis tijdens het luisteren naar het hart met een stethoscoop.
• Geen duidelijke fysieke klachten of beperkingen.
• Sporadische vermoeidheid of lichte kortademigheid.

Ernstige symptomen

• Kortademigheid, vooral bij inspanning of in rust.
• Pijn of druk op de borst.
• Vochtophoping in de benen of enkels door een verminderde bloedsomloop.
• Duizeligheid of flauwvallen, wat kan wijzen op een ernstig hartprobleem.
• Verminderde inspanningstolerantie, waarbij zelfs geringe inspanning moeilijk wordt.

Diagnose van hartruis bij ouderen

Om de oorzaak van hartruis vast te stellen, worden verschillende diagnostische methoden gebruikt. De eerste stap is meestal een lichamelijk onderzoek door een arts.

1. Lichamelijk onderzoek
   Tijdens het lichamelijk onderzoek luistert de arts naar het hartritme en het geluid van de hartruis. De plaats, toonhoogte en duur van het geluid kunnen aanwijzingen geven over de oorzaak.
2. Beeldvormingstechnieken
   Echocardiografie is de meest gebruikte methode om hartruis te evalueren. Deze techniek maakt gebruik van ultrasone geluidsgolven om een gedetailleerd beeld van het hart en de kleppen te geven. Dit helpt om afwijkingen zoals ernstige vernauwingen of lekkages te identificeren.
3. Bloedonderzoek
   Bloedonderzoek kan helpen om ontstekingsverschijnselen, infecties of bloedarmoede op te sporen, die mogelijk bijdragen aan de hartruis.
4. Aanvullend onderzoek
   In sommige gevallen zijn extra onderzoeken nodig, zoals een MRI-scan of een hartkatheterisatie, om de exacte aard van de afwijking te bepalen.

Behandelingen voor hartruis bij ouderen

De behandeling van hartruis is afhankelijk van de oorzaak en ernst van de aandoening. Mogelijke behandelopties zijn:

1. Medicamenteuze behandeling
   Bij functionele hartruis of mildere vormen van klepafwijkingen kunnen medicijnen voldoende zijn om de symptomen te beheersen. Voorbeelden zijn medicijnen om de bloeddruk te verlagen of ontstekingen te bestrijden.
2. Chirurgische ingrepen
   Bij ernstige hartklepaandoeningen kan een operatie nodig zijn, zoals het repareren of vervangen van een beschadigde hartklep. Dit wordt vaak uitgevoerd in toonaangevende behandelcentra zoals het Hartcentrum Nijmegen.
3. Leefstijlveranderingen
   Een gezonde levensstijl kan helpen om de belasting op het hart te verminderen. Dit omvat een uitgebalanceerd dieet, regelmatige lichaamsbeweging, en het vermijden van risicofactoren zoals roken en overmatig alcoholgebruik.

Hartruis bij ouderen vereist vaak regelmatige monitoring om veranderingen in de gezondheid van het hart op te sporen. Door een tijdige diagnose en gerichte behandeling kunnen ernstige complicaties worden voorkomen en de kwaliteit van leven worden verbeterd.