Wat doet een pacemaker bij hartfalen?

Oorzaken, klachten en behandeling van hartfalen met een pacemaker

Oorzaken van hartfalen en de rol van een pacemaker

Hartfalen kan ontstaan door diverse oorzaken, zoals een eerdere hartaanval, hoge bloeddruk, klepafwijkingen of langdurige overbelasting van het hart. Het gevolg is dat het hart moeite heeft om voldoende bloed door het lichaam te pompen. Voor sommige mensen met ernstige symptomen biedt een pacemaker uitkomst.

Een biventriculaire pacemaker, ook bekend als Cardiale Resynchronisatie Therapie (CRT), wordt vaak gebruikt bij hartfalen. Dit apparaat helpt de elektrische impulsen van het hart beter te coördineren, waardoor de pompfunctie verbetert. Een CRT-pacemaker kan zelfs de kans op verergering van hartfalen verminderen.

Klachten die kunnen wijzen op hartfalen

Typische symptomen van hartfalen zijn vermoeidheid, kortademigheid, opgezwollen benen en een verminderd uithoudingsvermogen. Bij een ernstig geval kunnen patiënten moeite hebben met dagelijkse activiteiten, zoals traplopen of wandelen. Deze klachten ontstaan doordat het hart niet efficiënt genoeg pompt, wat leidt tot een ophoping van vocht in het lichaam.

Een pacemaker is niet voor iedereen met hartfalen nodig. De beslissing hangt af van factoren zoals de ernst van de klachten, de oorzaak van het hartfalen en hoe het hart reageert op standaardbehandelingen zoals medicijnen.

Soorten pacemakers en hun functies

Er zijn verschillende soorten pacemakers, waaronder de standaard pacemaker en de biventriculaire pacemaker. De keuze voor een type pacemaker hangt af van de specifieke behoeften van de patiënt:

• Normale pacemaker: Helpt bij een te langzaam hartritme (bradycardie).
• Biventriculaire pacemaker (CRT): Synchroniseert de werking van de hartkamers bij hartfalen.
• Draadloze pacemaker: Dit is een nieuwer type dat zonder draden direct in het hart wordt geplaatst.

De implantatie van een pacemaker gebeurt meestal onder een volledige narcose of met een lokale verdoving. Het apparaat wordt geplaatst net onder de huid, vaak ter hoogte van de borst.

Diagnose en medische begeleiding

De diagnose hartfalen wordt gesteld door middel van verschillende onderzoeken, zoals een bloedonderzoek, een ECG (hartfilmpje) en echografie van het hart. Deze tests helpen de arts om te beoordelen of een pacemaker de beste behandelmethode is. Bij patiënten met ernstige ritmestoornissen of onvoldoende verbetering met medicijnen kan een pacemaker een oplossing bieden.

Na de implantatie is regelmatige controle nodig. Moderne pacemakers kunnen vaak op afstand worden uitgelezen, bijvoorbeeld via een mobiele telefoon of een ander apparaat. Dit maakt het mogelijk om de instellingen van de pacemaker aan te passen zonder dat de patiënt naar het ziekenhuis hoeft te komen.

Medicijnen bij hartfalen en aanvullende therapieën

Hoewel een pacemaker kan helpen, blijven medicijnen zoals bètablokkers, ACE-remmers en diuretica een belangrijke rol spelen bij de behandeling van hartfalen. Deze medicijnen verminderen de belasting van het hart, verlagen de bloeddruk en helpen overtollig vocht af te voeren.

Voor sommige patiënten is een combinatie van medicijnen en een pacemaker de meest effectieve behandeling. Een team van verpleegkundigen en specialisten biedt vaak extra begeleiding om de therapie optimaal af te stemmen op de behoeften van de patiënt.

Leven met een pacemaker

Het leven met een pacemaker betekent vaak een aanzienlijke verbetering in de kwaliteit van leven. Veel patiënten kunnen weer deelnemen aan activiteiten die voorheen te zwaar waren. Hoewel er enkele beperkingen zijn, zoals het vermijden van sterke elektromagnetische velden en voorzichtigheid met bepaalde huishoudelijke apparaten, is het dagelijks leven meestal goed aan te passen.

De implantatie van een pacemaker is een belangrijke stap, maar de begeleiding en nazorg spelen een cruciale rol. Regelmatige controles en een goede samenwerking met het zorgteam zorgen ervoor dat de pacemaker optimaal blijft functioneren en patiënten met hartfalen een gezonder en actiever leven kunnen leiden.