Wat is een ECG bij atriumfibrilleren?

Oorzaken en klachten van atriumfibrilleren

Atriumfibrilleren kan door verschillende factoren worden veroorzaakt. Een van de belangrijkste oorzaken is een bestaande hartaandoening, zoals coronaire syndromen of aangeboren hartafwijkingen. Andere risicofactoren zijn chronische nierschade en een vergroot linker atrium, wat de elektrische prikkels verstoort. Het risico op atriumfibrilleren neemt bovendien toe met de gemiddelde leeftijd, vooral bij mensen boven de 65 jaar. Dit komt doordat de hartspier met de jaren vaak verandert en vatbaarder wordt voor afwijkingen.

Klachten variëren sterk per persoon. Sommige mensen merken nauwelijks iets, terwijl anderen last hebben van duidelijke symptomen zoals hartkloppingen, vermoeidheid en kortademigheid. Deze klachten kunnen wijzen op een hoger risico voor ernstige complicaties zoals een herseninfarct, waarbij het bloedstolsel dat zich in het linker hartoor vormt, een belangrijk gevaar vormt.

Diagnose: van lichamelijk onderzoek tot geavanceerde screening

Het stellen van een goede diagnose begint meestal met een lichamelijk onderzoek en het registreren van het hartritme door palpatie. Dit wordt vaak aangevuld met een ECG. In sommige gevallen is een systematische screening noodzakelijk, vooral bij patiënten met een verhoogd risico zoals oudere volwassenen en mensen met een voorgeschiedenis van erfelijke hartspierziekten.

Er bestaan verschillende soorten screeningmethoden: van een opportunistische screening, waarbij een hartritmestoornis toevallig wordt ontdekt tijdens routinecontroles, tot een systematische screening van doelgroepen met een verhoogd risico. De keuze tussen deze methoden kan afhangen van de aanbevelingen in de ESC Guidelines for the diagnosis and management en lokale praktijkrichtlijnen, zoals die in instellingen zoals het Catharina Ziekenhuis.

Bij complexe gevallen kan een meer diepgaand pathofysiologisch onderzoek nodig zijn om de onderliggende oorzaken van de hartritmestoornis te begrijpen. Dit kan bijvoorbeeld van belang zijn bij patiënten met professionele sporters die een afwijkend hartritme ervaren zonder duidelijke anatomische oorzaken.

Behandelingen en risico’s: van medicatie tot chirurgie

Het management van atriumfibrilleren kan variëren van conservatieve maatregelen tot meer invasieve behandelingen. Een van de meest gebruikte methoden is orale antistolling, een antitrombotische behandeling die helpt om het risico op bloedstolsels en dus op een herseninfarct te verminderen. Medicijnen zoals anticoagulantia spelen hierbij een sleutelrol in het antitrombotisch beleid. Het is echter van belang om rekening te houden met het risico op bloedingen, vooral bij oudere patiënten en mensen met andere medische aandoeningen.

In sommige gevallen kan een chirurgische behandeling, zoals chirurgische revascularisaties of ingrepen aan het linker hartoor, nodig zijn om de risico’s verder te beperken. Bij patiënten met een hoge risico-profiel, bijvoorbeeld met hemodynamische instabiliteit, wordt deze keuze zorgvuldig overwogen door medisch specialisten.

Een integrale behandeling die zowel medicatie als interventies combineert, biedt vaak de beste resultaten. Dit multidisciplinaire management wordt uitgevoerd door teams die bestaan uit cardiologen, chirurgen en andere experts, vaak in samenwerking met organisaties en adviesgroepen zoals die van prof. M.V. Huisman en de Lid richtlijnencommissie.

Preventie en beleid

Het voorkomen van atriumfibrilleren en complicaties zoals een herseninfarct is essentieel. Secundaire preventie speelt hierbij een belangrijke rol en omvat zowel medicamenteuze therapieën als veranderingen in levensstijl. Beleid ter preventie omvat richtlijnen die patiënten helpen om risicofactoren te beperken, zoals hoge bloeddruk en een ongezonde levensstijl. Dit preventiebeleid kan worden ondersteund door kwalitatieve ramingen van risico’s en studies zoals observationele onderzoeken.

Een goed preventiebeleid zorgt voor balans tussen lage en hoge risico-patiënten en wordt ontwikkeld door samenwerkingen tussen specialisten en klinische centra, zoals het Catharina Ziekenhuis en andere instellingen met expertise in cardio-thoracic surgery en het behandelen van chirurgische revascularisaties.

Kortom, het management van atriumfibrilleren vraagt om een holistische aanpak, waarbij zowel patiëntenzorg als preventie centraal staan.