Wat is een ECG?

Mogelijke oorzaken en klachten bij een afwijkend ECG

Een ECG kan verschillende soorten afwijkingen laten zien die wijzen op mogelijke hartproblemen. Vaak wordt een ECG afgenomen bij klachten zoals pijn op de borst, hartkloppingen, duizeligheid of vermoeidheid. Zo’n onderzoek kan verschillende oorzaken aan het licht brengen, waaronder angina pectoris (hartkramp) en hartritmestoornissen. Angina pectoris ontstaat wanneer de bloedtoevoer naar het hart vermindert, wat een drukkend gevoel op de borst kan veroorzaken. Andere oorzaken kunnen variëren van elektrische storingen in het hart tot aangeboren hartafwijkingen, die ook vaak met een ECG opgespoord kunnen worden.

Een afwijking kan zich bijvoorbeeld tonen als een ‘positieve uitslag’ op het ECG, wat betekent dat er iets in de elektrische activiteit niet klopt. Dit kan wijzen op problemen zoals een te snelle, te langzame, of onregelmatige hartslag, of op een oude hartaanval die littekens in het hartweefsel heeft achtergelaten. Bij een ‘negatieve uitslag’ lijkt er niets abnormaals te zijn, maar soms kan verder onderzoek alsnog nodig zijn als de klachten aanhouden.

Een ander signaal dat we in de uitslag kunnen zien, zijn zogenaamde positieve en negatieve deflecties, ofwel pieken en dalen in het elektrische signaal van het hart. De patronen van deze deflecties geven ons belangrijke informatie over hoe de verschillende delen van het hart functioneren en of er mogelijke problemen zijn. Een afwijking in de spanning – de hoeveelheid elektrische energie die het hart verbruikt – kan bijvoorbeeld wijzen op een probleem met de pompfunctie van het hart.

Hoe de diagnose wordt gesteld met behulp van een ECG

Het stellen van een diagnose op basis van een ECG vergt vakkennis en ervaring. Het begint bij de beoordeling van de grafische weergave van de elektrische signalen. Hierbij zijn de positieve en negatieve deflecties – de toppen en dalen in het signaal – van belang. Afhankelijk van het patroon van deze deflecties kan een arts vaststellen of er sprake is van hartritmestoornissen, een eerdere hartaanval, of zuurstoftekort in het hartweefsel.

Een juiste beoordeling van het ECG is cruciaal om ernstige problemen, zoals een acuut hartinfarct of plotse hartdood, tijdig te herkennen en te behandelen. In sommige gevallen kan een afwijking in het ECG zelfs een ‘elektrische schok’ of defibrillatie vereisen, zeker wanneer er sprake is van levensbedreigende ritmestoornissen. De arts kan daarnaast beslissen om aanvullende onderzoeken uit te voeren, zoals een inspanningstest of een 24-uurs hartmonitor, om een volledig beeld van de hartfunctie te krijgen.

Daarnaast kunnen technische problemen, zoals slechte elektrodenplaatsing of elektrische storing van bijvoorbeeld een mobiele telefoon, een ECG verstoren en leiden tot een onbetrouwbare uitslag. Daarom zijn goede omstandigheden en juiste apparatuur essentieel bij het uitvoeren van een ECG.

Behandelingen en veelgebruikte medicijnen

Bij afwijkingen op het ECG hangt de behandeling af van de oorzaak en de ernst van de symptomen. In het geval van angina pectoris, kan een arts medicijnen voorschrijven om de bloedtoevoer naar het hart te verbeteren en pijnklachten te verminderen. Deze medicijnen kunnen onder andere bloedverdunners of cholesterolverlagers zijn om de bloedvaten te beschermen.

Voor hartritmestoornissen kan medicatie zoals bètablokkers helpen om de hartslag te vertragen, terwijl calciumantagonisten de hartspier ontspannen. In sommige gevallen kan een pacemaker noodzakelijk zijn om een stabiel hartritme te behouden. Voor ernstige gevallen van ritmestoornissen kan een defibrillator noodzakelijk zijn, die een elektrische schok kan geven om het hartritme te herstellen.

In het geval van aangeboren hartafwijkingen kan een gespecialiseerde behandeling of operatie nodig zijn. Dit hangt af van de aard en de ernst van de afwijking. Spoedeisende hulp kan vereist zijn wanneer klachten zoals hevige pijn op de borst, kortademigheid of bewustzijnsverlies plotseling optreden.

Een ECG is dus meer dan een hartfilmpje; het kan cruciale informatie geven over de gezondheid van het hart. Het herkennen en juist beoordelen van afwijkende signalen, zoals de spanning in het hart en afwijkende deflecties, kan levens redden en ernstige complicaties voorkomen.