Originele Onderzoek Titel:
Subclinical Atherosclerosis in Young to Middle-Aged Adults and Risk of Cardiovascular Events: The PESA Study
- Bron: Pub Med
Samenvatting in gewone taal
Onderzoekers ontdekten dat ook bij jonge, ogenschijnlijk gezonde volwassenen al vroege tekenen van slagaderverkalking aanwezig kunnen zijn. Deze “verborgen” aderverkalking verhoogt het risico op hartproblemen later in het leven. Het gaat vaak om mensen zonder klachten en zonder bekende risicofactoren. Vroeg screenen kan helpen om risico’s op tijd aan te pakken. Het is dus nooit te vroeg om je hartgezondheid serieus te nemen.
Wat hebben de onderzoekers precies onderzocht?
In dit onderzoek wilden wetenschappers weten of mensen tussen de 40 en 54 jaar oud, die verder gezond lijken, al tekenen van slagaderverkalking in hun lichaam hebben. Slagaderverkalking – ook wel atherosclerose genoemd – ontstaat wanneer vet en kalk zich ophopen in de vaatwanden, wat de bloedstroom belemmert. Dit proces begint vaak al lang voordat mensen klachten krijgen.
De onderzoekers gebruikten gegevens van ruim 4.000 Spaanse mannen en vrouwen die deelnamen aan de PESA-studie (Progression of Early Subclinical Atherosclerosis). Deze deelnemers hadden geen bekende hartziekten en voelden zich gezond. Bij iedereen werd met behulp van beeldvormende technieken gekeken of er ergens in het lichaam (bijvoorbeeld in de halsslagaders of bij het hart) al tekenen waren van aderverkalking – ook al waren er nog geen symptomen.
Vervolgens werden deze mensen gemiddeld 10 jaar gevolgd om te zien wie er hart- en vaatproblemen kreeg, zoals een hartaanval of beroerte. Zo konden de onderzoekers nagaan of “subklinische” aderverkalking (dat wil zeggen: onzichtbare, maar al wel aanwezige schade) een voorspeller is van latere hartproblemen – zelfs bij mensen die zich verder gezond voelen.
Wat zijn de belangrijkste resultaten?
- Meer dan de helft van de gezonde deelnemers had al ergens in het lichaam tekenen van aderverkalking, zonder dat ze klachten hadden.
- De aanwezigheid van deze vroege aderverkalking ging gepaard met een verhoogd risico op hartproblemen in de 10 jaar die volgden.
- Het onderzoek laat een duidelijk verband zien, maar bewijst niet dat het opsporen van aderverkalking op jonge leeftijd altijd moet of zinvol is.
Wat betekent dit voor jou als hartpatiënt?
Als je hartpatiënt bent, is het belangrijk om te weten dat hartziekten vaak al jaren eerder beginnen dan de eerste klachten. Dit onderzoek laat zien dat ook mensen zonder symptomen – en zelfs jonge volwassenen – al veranderingen in hun bloedvaten kunnen hebben. Voor jou kan dit bevestigen hoe belangrijk het is om risicofactoren als hoge bloeddruk, cholesterol en leefstijl serieus te nemen.
Heb je kinderen of ben je zelf tussen de 40 en 55 jaar en voel je je gezond? Dan kan dit onderzoek een wake-upcall zijn: laat je bloeddruk, cholesterol en eventueel je slagaders checken, vooral als hartziekten in de familie voorkomen. Gezond eten, niet roken, bewegen en stress beperken zijn nu al belangrijke investeringen in een gezond hart later. Want hoe eerder je erbij bent, hoe groter de kans dat je hart gezond blijft.
Zijn er beperkingen?
Hoewel dit onderzoek sterke signalen geeft, zijn er ook kanttekeningen. Het ging om één bevolkingsgroep (Spaanse volwassenen), dus we weten niet zeker of de resultaten hetzelfde zijn in andere landen of etnische groepen. Daarnaast werd vooral gekeken naar mensen met een zittend beroep, wat de uitkomsten kan beïnvloeden.
Ook is het nog niet duidelijk of het zinvol is om grootschalig te screenen op “verborgen” aderverkalking bij jonge mensen. Niet iedereen met verkalking krijgt ook daadwerkelijk klachten. Toch biedt dit onderzoek waardevolle informatie: hartproblemen ontstaan vaak sluipend, en aandacht voor je hartgezondheid mag dus best al vroeg beginnen.
