Angina pectoris bij vrouwen: wat je moet weten

Oorzaken, klachten en behandelingen van angina pectoris bij vrouwen

Angina pectoris bij vrouwen kan door verschillende factoren worden veroorzaakt. De meest voorkomende oorzaak is atherosclerose, een aandoening waarbij de kransslagaders vernauwd raken door ophoping van vet en cholesterol. Dit vermindert de toevoer van zuurstofrijk bloed naar het hart, vooral tijdens momenten van lichamelijke inspanning of stress, wanneer het hart harder moet werken en meer zuurstof nodig heeft. Naast de klassieke vernauwing van slagaders speelt bij vrouwen ook microvasculaire dysfunctie een belangrijke rol. Hierbij functioneren de kleine bloedvaatjes rond het hart niet goed, wat tot dezelfde klachten kan leiden, zelfs zonder duidelijke blokkades in de grote slagaders.

Andere risicofactoren, zoals leeftijd, een hoge bloeddruk, diabetes, roken en een hoog cholesterolgehalte, verhogen de kans op angina pectoris. Bij vrouwen na de overgang is er een extra verhoogd cardiovasculair risico door het verlies van de beschermende werking van oestrogeen. Dit verklaart waarom klachten vaker voorkomen op latere leeftijd.

Klachten en symptomen: niet altijd typisch

De klachten van angina pectoris bij vrouwen verschillen vaak van die bij mannen. Veel vrouwen ervaren in plaats van een klassieke, drukkende pijn op de borst klachten zoals:

• Kortademigheid tijdens geringe inspanning.
• Een brandend gevoel in de bovenbuik of thoracale klachten (pijn in de borstkas).
• Vermoeidheid zonder duidelijke oorzaak.
• Retrosternale klachten (pijn achter het borstbeen), soms uitstralend naar de rug of kaak.
• Houdingsafhankelijke pijn, bijvoorbeeld bij buigen of liggen.

Deze variaties maken de diagnose complexer. Een episode van pijn kan bovendien langer aanhouden of minder voorspelbaar optreden bij vrouwen, wat verwarring kan veroorzaken.

Diagnose: van lichamelijk onderzoek tot geavanceerde tests

Een juiste diagnose begint met een lichamelijk onderzoek en een goede anamnese (gesprek over klachten en medische voorgeschiedenis). Vragen over de aard van de pijn, de mate van inspanning waarbij de klachten optreden, en hoe lang deze aanhouden, zijn cruciaal. Bij een vermoeden van angina pectoris kunnen de volgende onderzoeken worden ingezet:

• Bloedonderzoek: om te controleren op risicofactoren zoals hoog cholesterol of diabetes.
• ECG (hartfilmpje): om elektrische activiteit van het hart te beoordelen.
• Coronaire functietest: een gespecialiseerde test om microvasculaire dysfunctie op te sporen.
• Beeldvorming, zoals een CT-scan of angiografie: om eventuele vernauwingen in de kransslagaders zichtbaar te maken.

Observationeel onderzoek en farmacogenetisch onderzoek spelen een groeiende rol bij het verfijnen van diagnoses en behandelingen, vooral bij vrouwen met atypische klachten.

Behandelopties: medicijnen en leefstijlveranderingen

De behandeling van angina pectoris richt zich op het verminderen van klachten, verbeteren van de kwaliteit van leven en het verlagen van het risico op ernstige complicaties zoals een acuut myocardinfarct. Veelgebruikte behandelingen zijn:

• Medicijnen:
• • Nitraten om de bloedvaten te verwijden en aanvallen van pijn te verminderen.
  • Bètablokkers en calciumantagonisten om de hartslag en bloeddruk te verlagen.
  • Statines om cholesterol te verlagen en verdere schade aan de bloedvaten te voorkomen.
  • Antistollingsmiddelen om bloedklontering te verminderen en de doorstroming te verbeteren.
  • Coronaire interventies in ernstige gevallen kan een dotterbehandeling of bypassoperatie nodig zijn om de bloedstroom te herstellen.

Leefstijl als medicijn

Regelmatige lichaamsbeweging, zoals wandelen of fietsen, verbetert de bloedcirculatie en helpt het cardiovasculaire risico te verlagen. Een gezond dieet met weinig verzadigde vetten en zout ondersteunt een goede hartgezondheid. Daarnaast is stoppen met roken en het controleren van stress van groot belang. Voor vrouwen na de overgang kan hormonale therapie overwogen worden, hoewel dit altijd goed moet worden afgewogen.

Nieuwe onderzoeken en hoopvolle vooruitzichten

Dankzij nieuwe onderzoeksgebieden, zoals farmacogenetisch onderzoek, worden behandelingen steeds meer afgestemd op individuele behoeften. Observationeel onderzoek helpt artsen beter inzicht te krijgen in de unieke kenmerken van angina pectoris bij vrouwen, waardoor diagnoses sneller en effectiever worden gesteld.

Met de juiste hulp en een aanpak op maat kunnen vrouwen met angina pectoris niet alleen de kwaliteit van leven verbeteren, maar ook ernstige cardiovasculaire sterfte voorkomen. In het volgende deel beantwoorden we veelgestelde vragen over dit onderwerp.