Oorzaken, klachten en behandelingen van problemen in de fysiologie van het hart

De fysiologie van het hart is een complex samenspel van elektrische signalen, spiercontracties en goed functionerende kleppen. Als één van deze onderdelen niet goed werkt, kunnen er klachten of zelfs ernstige aandoeningen ontstaan. Hieronder lees je over mogelijke oorzaken, symptomen en behandelingen die verband houden met de fysiologie van het hart.

Mogelijke oorzaken van verstoringen

Een verstoring in de fysiologie van het hart kan verschillende oorzaken hebben. Soms ontstaat dit door een probleem in de elektrische prikkels, zoals bij hartritmestoornissen. Deze prikkels, die normaal gesproken in de sinusknoop ontstaan en via de atrioventriculaire knoop (AV-knoop) verder geleid worden, kunnen vertraagd, versneld of onregelmatig worden. Dit leidt tot een onregelmatige hartslag en problemen in de contractie van de hartspier.

Daarnaast kunnen mechanische problemen optreden, zoals bij slecht functionerende atrioventriculaire kleppen of semilunaire kleppen. Deze kleppen zorgen ervoor dat het bloed in de juiste richting stroomt. Bij een lekkende klep kan er terugstroom van bloed optreden, wat de efficiëntie van de bloedsomloop vermindert.

Een verstoorde bloedtoevoer door de coronaire vaten – de slagaders die de hartspier van bloed voorzien – is een andere veelvoorkomende oorzaak. Dit kan leiden tot angina pectoris (pijn op de borst) of zelfs een hartinfarct.

Veelvoorkomende klachten

Klachten bij een verstoorde hartfunctie variëren afhankelijk van de oorzaak. Veelvoorkomende symptomen zijn onder andere:

• Kortademigheid: Dit ontstaat vaak door een slechte uitwisseling van zuurstof en koolzuur in de kleine bloedsomloop.
• Hartkloppingen: Een onregelmatige frequentie van contracties kan een bonzend gevoel in de borst veroorzaken.
• Vermoeidheid: Een inefficiënte pompwerking zorgt ervoor dat het lichaam niet voldoende zuurstofrijk bloed ontvangt.
• Zwelling in de benen of voeten, wat een teken kan zijn van stagnatie in de bloedsomloop.

Diagnose en onderzoeken

Om problemen in de fysiologie van het hart te diagnosticeren, worden diverse onderzoeken uitgevoerd. Een elektrocardiogram (ECG) meet de elektrische geleiding van het hart. Hiermee kunnen afwijkingen in de contractiele prikkels worden opgespoord. Daarnaast kan een echografie inzicht geven in de werking van de kleppen en de doorbloeding van de grote lichaamsslagader (aorta) en andere belangrijke bloedvaten.

In meer complexe gevallen wordt een hartkatheterisatie gebruikt om de stroom van bloed in de coronaire vaten te bekijken.

Behandeling en medicijnen

De behandeling hangt af van de oorzaak. Bij hartritmestoornissen kunnen medicijnen zoals beta-blokkers of een pacemaker helpen om een normale frequentie van contracties te herstellen. Voor lekkende kleppen kan een operatie nodig zijn, waarbij de klep wordt gerepareerd of vervangen.

Bij problemen in de coronaire vaten kan een dotterbehandeling of bypass-operatie de doorbloeding verbeteren. Daarnaast worden vaak medicijnen voorgeschreven om de hartfunctie te ondersteunen, zoals bloedverdunners of ACE-remmers.

Preventieve tips

Een gezonde levensstijl speelt een grote rol in het voorkomen van hartproblemen. Denk hierbij aan:

• Regelmatig bewegen om de bloedsomloop te stimuleren.
• Een dieet rijk aan vezels, gezonde vetten en weinig zout om de slagaders gezond te houden.
• Het vermijden van stress, wat invloed heeft op de frequentie van contracties en de elektrische prikkels in het hart.

Door goed voor je hart te zorgen, ondersteun je de complexe fysiologie van het hart en verklein je de kans op klachten en aandoeningen.