Hoe verbeter je succesvol en blijvend je leefstijl?

Wat jouw doel of doelen ook zijn, jouw gezondere leven als hartpatiënt begint met een goed en haalbaar plan!

De schrik zit er goed in! Je bent net weer thuis na een ziekenhuisopname omdat je een hartinfarct of een hartoperatie hebt gehad óf misschien had je het geluk die dans nog nét te ontspringen, maar heb je lichamelijk wel een serieuze waarschuwing gehad. Voor veel mensen is dit hét moment waarop ze zich realiseren dat ze een aantal belangrijke veranderingen in hun leven moeten gaan maken. Beter voor zichzelf moeten gaan zorgen. Die boodschap is luid en duidelijk doorgekomen en de wil om gezondere keuzes te maken is er meestal ook zeker.   Maar je nieuwe situatie is behoorlijk overweldigend en vaak ben je de eerste periode voornamelijk bezig met het herstellen van hetgeen je allemaal overkomen is. Zowel met het lichamelijke herstel als mentaal. Je leven is plotsklaps vaak ontzettend veranderd en word je letterlijk geleefd door de rollercoaster waar je in bent beland. Gelukkig krijgen veel hartpatiënten hier een periode ondersteuning bij vanuit het nazorg team van het ziekenhuis. Maar wanneer dit traject en de begeleiding die je erbij had afloopt, komt het neer op jezelf. Hoe pak je vanaf daar de draad op en hoe ga je goede en gezonde(re) keuzes voor jezelf maken? En vooral waar begin je en hoe ga je dit ook blijven volhouden? Veel hartpatiënten zijn veelal op dát moment erg zoekende naar een weg hier in. Ze struinen internet af naar informatie, gooien soms té drastisch het roer volledig om of leggen er voor zichzelf veel te veel druk op. Helaas heeft dat dan ook niet het gewenste blijvende resultaat. En met een tijdelijke fix ben je als hartpatiënt niet geholpen…

Vergeet de quick fix!

Mensen zijn gewoontedieren. Wanneer iets té ver van ons bed staat in vergelijking met onze dagelijkse gewoontes en routine ga je dit op de lange termijn gewoonweg niet volhouden. Wanneer jij je bijvoorbeeld voorneemt om helemaal geen koolhydraten meer te gaan eten, houd je dit met een flinke dosis wilskracht misschien best een periode vol. Maar vroeg of laat krijg toch weer zin in een broodje of een lekkere pasta en uiteindelijk ga je toch weer overstag. Dit werkt in principe op die manier voor alle diëten. Want ze zijn té beperkend, staan (te) ver van je normale eetpatroon en meestal bieden ze ook niet de benodigde dagelijkse voedingsstoffen die je nodig hebt. En ja, veelal verlies je er wat kilo’s mee. Voor dat doel werken ze. Maar wel tijdelijk! Want zodra jij je ‘normale’ eetpatroon weer oppakt zijn die kilo’s er meestal in no time weer bij. En soms zelfs nog meer kilo’s dan voor je met dat dieet begon. Dieten zijn niets meer of minder dan een ongezonde quick fix! Vergeet dieten en al helemaal de dieetsupplementen! Ze gaan je niet helpen en zijn vaak zelfs ronduit ontzettend ongezond voor je.

Maar wat werkt dan wél?

Wanneer je gezonder wilt gaan leven en je bent gemotiveerd genoeg om hiervoor een aantal veranderingen te maken ten opzichte van je oude leefpatroon, is het belangrijk dat je je voor ogen houdt dat dit tijd kost. Je moet wennen aan de veranderingen en deze veranderingen ook echt stap voor stap nemen. Van 0 naar 100 willen binnen een niet haalbare tijd is niet realistisch. Omdat het niet haalbaar is. En uiteindelijk levert dit alleen maar stress en frustratie op en niet de resultaten waar je juist voor ging. Omdat je geen vooruitgang ziet demotiveert dit alleen maar en gooi je al snel de knuppel in het hoenderhok. En helaas… dan ben je weer bij ‘af’. Maar dan wel met een stuk minder motivatie en wilskracht dan voor de teleurstellende poging.

Begin met een plan. Een haalbaar plan!

Wat je doel ook is, gezonder eten, wat kilo’s verliezen, je conditie verhogen, meer gaan bewegen, het valt of staat met een goede planning. Een plan dat ook haalbaar is in jouw situatie! Dat is ontzettend belangrijk om het succesvol te laten zijn. Koop een handige dagplanner voor jezelf of een mooi notitieboekje en schrijf op wat je graag zou willen veranderen in jouw dagelijkse leefstijl. Omschrijf je doelen gedetailleerd en ook hóe je dat wil gaan bereiken. Want wanneer je gezonder wilt gaan eten is dit natuurlijk een super goed doel, maar wel een erg ruim en veelomvattend iets. Maar wanneer je erover na gaat denken op welke manier je dit wilt gaan bereiken gaat het concreet vorm krijgen en kan je daarmee gaan beginnen én het gaat daardoor ook meer ‘leven’ in je hoofd. Een voorbeeld zou kunnen zijn; ik wil minder suiker eten en daarom ga ik de frisdrank die ik drink vervangen voor water (eventueel met een stukje fruit daarin wanneer je er toch een smaakje aan wilt geven) Op deze manier maak je het concreet en kan je er mee aan de slag gaan. Hetzelfde geldt voor je beweegdoelen. Wanneer je nu niet of nauwelijks beweegt is het niet realistisch jezelf op te leggen om minimaal 5x per week naar de sportschool te gaan. Van niets naar alles werkt niet. Bouw het op. Ook in stappen. Begin bijvoorbeeld dagelijks met een wandeling van een half uur. Je hoeft niet intensief te sporten om toch gezond in beweging te zijn! Iedere stap die je maakt is al effectief! Je zou hier oefeningen aan kunnen koppelen. Bijvoorbeeld door 2x per week wat yoga en/of fitnessoefeningen er naast te doen.  Vooral voor ons als hartpatienten is het ontzettend belangrijk wel veilig aan de slag te gaan en niet over jouw grenzen heen te gaan. Dat is ook wat je in het hartrevalidatie traject meekrijgt. Luister naar je lichaam en wat het aangeeft. De oefeningen die je tijdens de revalidatie goed kon doen en volhouden zijn dus oefeningen die je zelf in de sportschool of thuis voort kan zetten. Begin bijvoorbeeld met maximaal twee tot drie gezonde(re) aanpassingen en maak je die eerst eigen voordat je het verder uitbouwt. Dat werkt het beste en het meest effectief. Hiermee werk je namelijk aan ook aan een leefstijl die blijvend is en niet een tijdelijk iets. En juist dat is wat je wilt bereiken. Blijvend jezelf een gezond leefpatroon eigen maken.

De tips nog even op een rijtje:

• Koop een leuke dagplanner of een mooi notitieboek 

Voor de meeste hartpatienten werkt het het beste om niet gelijk al een planning voor de hele week of maand te maken, maar per dag, iedere ochtend, er een gewoonte van te maken om je dagdoelen op te schrijven. Omdat het energielevel bij hartpatienten flink schommelt en we de ene dag ons fitter voelen dan op andere dagen is het niet realistisch om voor een week al vooruit te gaan plannen. Wanneer je off-day hebt wees dan niet te streng voor jezelf. Je helpt je gezondheid er niet mee teveel van jezelf,  jouw lichaam en jouw hart te vergen! Als je op die dagen niet 45 minuten maar bijvoorbeeld 20 minuten wandelt is dat al goed. Alles wat je meer doet dan je voorheen deed is al winst! en op die manier moet je het ook zien. Iedere stap, hoe klein ze ook lijken hebben echt een groter effect dan je zou denken. Door een plan te maken ga je er ook bewuster mee aan de slag. Gaat het meer leven in je hoofd waardoor je ook gemotiveerder wordt en blijft.

• Loop niet te hard van stapel. Begin met kleine stappen

Maak de positieve veranderingen die je doet je eerst eigen en koppel er daarna een nieuw concreet doel aan. Dit is echt de enige manier die blijvend werkt en ook goed vol te houden is.

• Maak je doelen concreet                                                                                                                                                                                                                 Meer bewegen bijvoorbeeld is te abstract. Omschrijf in je planner hóe je het wilt gaan doen. Met voor jou en jouw aandoening veilige en haalbare dagdoelen daarin.
• Betrek anderen bij je plannen

Vind je het lastig om jezelf te motiveren, vraag dan of iemand met je mee gaat wandelen of spreek af op de sportschool. Dit motiveert je om tóch in beweging te blijven. Ook op mindere dagen. Een training van 15 minuten is ook al winst en dan heb je toch meer gedaan dat dat je thuis zou blijven. En naast dat het stimulerend werkt is het nog gezelliger ook.

• Schakel hulp in!

Vind je het toch nog spannend om zelfstandig te gaan sporten of wil je graag gezonder eten maar zie je op internet door de bomen het bos niet meer aan informatie? (vaak ook tegenstrijdige info) Schakel dan de hulp in van bijvoorbeeld een fysiotherapeut bij jou in de buurt om onder begeleiding te sporten en /of zoek een goede leefstijlcoach die met jou een persoonlijk voedings- of afvalplan kan maken. Op deze manier weet je dat je dan ook op een veilige manier aan je gezondheid werkt. Zeker wanneer je het vertrouwen in je lichaam wat kwijt bent geraakt of wanneer je niet goed weet waar je moet beginnen om qua voeding de juiste keuzes te maken. Maak daar gebruik van. Veelal wordt het ook gewoon vergoedt door je zorgverzekeraar en het kan daarnaast ook erg stimulerend werken.

• Vraag je cardioloog om advies 

Twijfel je eraan of je niet te zwaar en intensief aan het bewegen bent? Mag je met jouw aandoening bepaalde sporten en/of oefeningen nog wel doen? En wat is voor jouw aandoening de meest gezonde hoeveelheid zout- of vochtinname per dag? Dit zijn veelvoorkomende en logische vragen. Leg ze neer bij jouw cardioloog en voorkom daarmee onaangename verassingen wanneer je twijfelt.  Veilig werken aan jouw gezondheid, aan jouw nieuwe normaal met de juiste informatie! Dat is ontzettend belangrijk.