heartdisease-selfmanagement-hartinshape

De impact van borstkankerbehandelingen op hart- en vaatziekten
Wanneer je de diagnose borstkanker krijgt, is dat al ingrijpend genoeg. Maar wist je dat de behandelingen voor borstkanker, zoals chemotherapie, radiotherapie en hormonale therapieën, ook effect kunnen hebben op je hart- en vaatgezondheid? Deze impact wordt vaak pas duidelijk na verloop van tijd, soms jaren na de behandeling. Het is daarom belangrijk om extra aandacht te besteden aan je cardiovasculaire gezondheid tijdens en na een borstkankerbehandeling.

Veel vrouwen realiseren zich niet dat sommige behandelingen, zoals chemotherapie met anthracyclines of radiotherapie, schade kunnen veroorzaken aan het hart of de bloedvaten. Dit wordt ook wel cardiotoxiciteit genoemd. Deze schade kan zich uiten in verschillende vormen, zoals een verhoogd risico op hartfalen, ischemische hartziekten (vernauwingen in de kransslagaders) of diastolische disfunctie, waarbij het hart minder goed kan ontspannen na elke hartslag.

De connectie tussen borstkankerbehandelingen en hart- en vaatziekten betekent niet dat je behandeling moet vermijden. Integendeel, het doel is om jouw behandeling zo veilig en effectief mogelijk te maken, met inachtneming van je totale gezondheid. Dit vraagt om een multidisciplinaire aanpak, waarbij specialisten in oncologie en cardiologie samenwerken om jouw risico’s te beperken. In de komende secties bespreken we de oorzaken, risicofactoren en manieren om jouw hartgezondheid te beschermen tijdens en na een borstkankerbehandeling.

Het verband tussen borstkanker en hart- en vaatziekten - Veelgestelde Vragen

Wat zijn de risico's van chemotherapie op de hartgezondheid?

Chemotherapie, vooral met anthracyclines, kan schade aan de hartspier veroorzaken, wat kan leiden tot hartfalen of een verminderde hartfunctie, vooral bij hogere doses.

Radiotherapie kan littekenvorming en ontsteking in hartweefsel en bloedvaten veroorzaken, vooral wanneer de linkerborst wordt bestraald, wat kan leiden tot ischemische hartziekten.

Jongere vrouwen krijgen vaak agressievere behandelingen, zoals hoge doses chemotherapie of radiotherapie, waardoor het risico op langetermijnhartschade toeneemt.

Tamoxifen kan het risico op bloedstolsels verhogen, terwijl aromatase-remmers kunnen bijdragen aan een slechter cholesterolprofiel, wat beide de cardiovasculaire gezondheid beïnvloeden.

Een erfelijke aanleg voor zowel borstkanker als hart- en vaatziekten kan het risico op cardiale complicaties tijdens behandelingen vergroten.

Subklinische schade wordt vaak opgespoord met echocardiografie of bloedtests zoals troponinemetingen, voordat symptomen zich voordoen.

Vroege detectie helpt om verdere achteruitgang van de hartfunctie te voorkomen en tijdig preventieve of ondersteunende behandelingen te starten.

Preventieve maatregelen omvatten regelmatige monitoring, cardioprotectieve medicijnen zoals beta-blokkers, en het minimaliseren van cumulatieve doses chemotherapie.

Naast schade aan het hartweefsel kan bestraling leiden tot problemen zoals verharding van de kransslagaders en een verhoogd risico op angina pectoris.

Een risicoprofiel beoordeelt factoren zoals leeftijd, bestaande hart- en vaatziekten, levensstijl en genetische aanleg om het risico op hartschade te bepalen.

Praat mee in onze community

Bekijk alle groepen die Hart zijn

Bekijken van 1 – 13 van 13 groepen

Bekijken van 1 – 13 van 13 groepen

Oorzaken en risico’s van hart- en vaatziekten bij borstkankerbehandeling

Borstkankerbehandelingen zijn essentieel, maar ze kunnen ook onbedoelde gevolgen hebben voor de gezondheid van het hart en de bloedvaten. Deze effecten worden vaak veroorzaakt door de aard van de behandelingen zelf, zoals chemotherapie, radiotherapie en endocriene therapieën. Chemotherapie met anthracyclines, bijvoorbeeld, staat bekend om zijn cardiotoxische eigenschappen. Deze medicijnen kunnen direct schade toebrengen aan de hartspier, wat op de lange termijn kan leiden tot hartfalen of verminderde hartfunctie.

Bij radiotherapie is het risico op hartschade vooral groot als de behandeling gericht is op de linkerborst, dicht bij het hart. De straling kan littekenvorming en ontsteking in de bloedvaten veroorzaken, wat bijdraagt aan een hoger risico op ischemische hartziekten. Daarnaast verhogen hormonale therapieën, zoals Tamoxifen en aromatase-remmers, het risico op trombose en veranderingen in cholesterolniveaus, wat kan bijdragen aan cardiovasculaire problemen.

Vrouwen met specifieke risicofactoren, zoals een hogere leeftijd, genetische aanleg, of bestaande hart- en vaatziekten, lopen een nog groter risico. Ook jonge vrouwen kunnen kwetsbaar zijn, vooral als ze te maken krijgen met agressieve behandelingen zoals anthracycline chemotherapie of hoge doses radiotherapie.

Klachten en signalen

De klachten van hart- en vaatziekten na borstkankerbehandelingen zijn niet altijd direct merkbaar. Veel vrouwen ervaren pas jaren later symptomen, zoals kortademigheid, vermoeidheid, pijn op de borst of hartritmestoornissen. Vroegtijdige signalering is essentieel om verdere achteruitgang van de hartfunctie te voorkomen. Subtiele klachten, zoals een verminderd uithoudingsvermogen of een zwaar gevoel op de borst, kunnen tekenen zijn van onderliggende cardiale disfunctie en mogen niet genegeerd worden.

Diagnose en monitoring

De diagnose van hartschade door borstkankerbehandelingen wordt gesteld door middel van een combinatie van medische beeldvorming en bloedonderzoek. Een echocardiogram kan bijvoorbeeld worden gebruikt om de pompfunctie van het hart te beoordelen, terwijl bloedtests zoals het meten van troponinewaarden kunnen wijzen op schade aan de hartspier.

Het opstellen van een cardiovasculair risicoprofiel vóór aanvang van de borstkankerbehandeling is een belangrijke stap. Dit helpt artsen om kwetsbare patiënten te identificeren en maatregelen te nemen om hart- en vaatziekten te voorkomen. Vroege detectie van subklinische hartschade, zoals veranderingen in de diastolische hartfunctie, kan een belangrijke rol spelen bij het behoud van de algehele gezondheid.

Behandelopties en preventie

Gelukkig zijn er manieren om de risico’s op hart- en vaatziekten bij borstkankerbehandelingen te verminderen. Dit begint vaak met het aanpassen van de behandelstrategie. Het gebruik van cardioprotectieve middelen, zoals beta-blokkers of ACE-remmers, kan het risico op hartfalen verkleinen. Daarnaast worden bestralingsmethoden steeds verfijnder, waardoor de blootstelling van het hart aan straling beperkt wordt.

Leefstijlveranderingen spelen ook een cruciale rol. Stoppen met roken, een gezond dieet en regelmatige lichaamsbeweging kunnen niet alleen de algehele gezondheid verbeteren, maar ook bijdragen aan een betere cardiovasculaire conditie. Het volgen van een programma voor cardiovasculair risicomanagement (CVRM) kan helpen om risicofactoren zoals hoge bloeddruk en cholesterol onder controle te houden.

Soorten behandelingen en specifieke risico’s

De soorten behandelingen voor borstkanker en hun effecten op het hart kunnen variëren:

  • Anthracycline chemotherapie: Verhoogt het risico op hartschade, vooral bij hogere cumulatieve doses.
  • Radiotherapie: Kan schade veroorzaken aan nabijgelegen hartweefsel en bloedvaten, vooral bij bestraling van de linkerborst.
  • Endocriene therapieën: Tamoxifen verhoogt het risico op bloedstolsels, terwijl aromatase-remmers het cholesterolprofiel kunnen verslechteren.
  • Anti-HER2 therapieën: Zoals Trastuzumab, die specifiek een effect kan hebben op de hartspierfunctie.

Het is van belang om deze risico’s individueel te beoordelen en een gepersonaliseerde aanpak te hanteren bij de behandeling van vrouwen met borstkanker.

Het belang van multidisciplinaire zorg

De samenwerking tussen oncologen en cardiologen, vaak binnen het vakgebied van de cardio-oncologie, is essentieel om de zorg voor borstkankerpatiënten te optimaliseren. Dit team werkt samen om behandelingen veilig en effectief te maken, terwijl het hart gezond blijft. Monitoring, zowel tijdens als na de behandeling, is hierbij cruciaal. Het ontwikkelen van een aangepast nazorgplan, inclusief periodieke controles, kan bijdragen aan het voorkomen van langdurige complicaties.

Het verminderen van de impact van borstkankerbehandelingen op hart- en vaatziekten vereist een combinatie van medische expertise, vroege signalering en actieve betrokkenheid van de patiënt zelf. Door deze risico’s tijdig te identificeren en te beheersen, wordt niet alleen het leven verlengd, maar ook de kwaliteit van leven verbeterd.

Geselecteerde Producten

Gezonde Recepten

Lasagne met volkoren pasta en spinazie

Lasagne met volkoren pasta en spinazie

Lasagne met Volkoren Pasta en Spinazie Ontdek dit heerlijke en voedzame recept voor lasagne met volkoren pasta en spinazie, speciaal ontworpen voor hartpatiënten. Deze hartvriendelijke ...
Bekijk Recept →
Spaanse rijst met kip en groenten

Spaanse rijst met kip en groenten

Recept voor Spaanse Rijst met Kip en Groenten Een heerlijk en kleurrijk gerecht dat zowel voedzaam als smaakvol is. Geniet van de rijke smaken uit ...
Bekijk Recept →
Mediterrane zalm met olijven en tomaten

Mediterrane zalm met olijven en tomaten

Mediterrane zalm met olijven en tomaten Bereidingstijd: 30 minuten Benodigdheden Oven Ovenschaal Mes Snijplank Lepel Ingrediënten 4 zalmfilets (elk ongeveer 150-200 gram) 200 gram cherrytomaten, ...
Bekijk Recept →

Reacties