Supraventriculaire extrasystolen ecg: wat zie je op het hartfilmpje?
Supraventriculaire extrasystolen ecg: wat zie je op het hartfilmpje?
Heb je wel eens een printje van je ecg bekeken en vroeg je je af wat al die golfjes betekenen, vooral als de cardioloog het over supraventriculaire extrasystolen heeft?
Wat je moet weten over dit hartfilmpje
Een supraventriculaire extrasystole is een extra hartslag die ontstaat boven de kamers van je hart, meestal in de boezems of bij de AV-knoop. Op een ecg herken je deze vaak aan een vervroegde P-golf die er net iets anders uitziet dan normaal, gevolgd door een smalle QRS-complex. Soms is die P-golf verborgen in de vorige hartslag. Het verschil met ventriculaire extrasystolen is belangrijk: bij supraventriculaire verstoringen blijft het QRS-complex meestal smal omdat de elektrische prikkels het normale geleidingssysteem via de bundel van His volgen. Je ziet geen brede, vervormde complexen zoals bij ventriculaire problemen. Na zo’n extrasystole volgt vaak een korte pauze, hoewel die meestal niet volledig compensatoir is zoals bij kamerextrasystoles. Voor veel mensen zijn deze extra slagen onschuldig, maar als je ook pijn op de borst of duizeligheid ervaart, of als ze overgaan in supraventriculaire tachycardie, dan is nader onderzoek zoals een elektrofysiologisch onderzoek soms noodzakelijk om de exacte oorsprong te achterhalen.
Praktische e-learnings om je leefstijl en veerkracht te verbeteren
Verdiep je in onderwerpen die bijdragen aan een sterkere leefstijl, betere gezondheid en meer mentale balans, ondersteund door praktische effectieve inzichten.
Gerelateerde Forums & Discussies
Help HartinShape.nl verder groeien
Elke bijdrage gaat rechtstreeks naar het opbouwen van een solide, toekomstbestendige Stichting Hart in Shape.
Medische Publicaties Database
Actuele onderzoeken naar hartziekten en vaatziekten bieden waardevolle inzichten. Maar voor veel mensen zijn wetenschappelijke onderzoeken moeilijk te begrijpen.
Op deze pagina leggen we medische studies uit in normale begrijpelijke taal. We leggen duidelijk uit wat het onderzoek betekent, en – nog belangrijker – wat jij eraan hebt als hartpatiënt.
Supraventriculaire extrasystolen ecg: wat zie je op het hartfilmpje? - Veelgestelde Vragen
Wat is het verschil tussen supraventriculaire extrasystolen en supraventriculaire tachycardie?
Bij supraventriculaire extrasystolen gaat het om losse, vervroegde hartslagen die ontstaan boven de kamers. Deze zijn meestal onschuldig en tijdelijk. Supraventriculaire tachycardie daarentegen is een aanhoudend versneld hartritme van meer dan 100 slagen per minuit, waarbij meerdere opeenvolgende snelle hartslagen vanuit de boezems komen. Dit kan leiden tot ernstigere klachten zoals duizeligheid, kortademigheid of pijn op de borst. Bij tachycardie is vaak acute behandeling nodig, bijvoorbeeld met Adenosine IV om het ritme te herstellen. Extrasystolen verdwijnen meestal vanzelf.
Wanneer is een elektrofysiologisch onderzoek noodzakelijk bij ritmestoornissen?
Een elektrofysiologisch onderzoek wordt overwogen wanneer er onduidelijkheid bestaat over de oorsprong van je supraventriculaire ritmestoornissen, of wanneer medicatie onvoldoende helpt. Dit invasieve onderzoek brengt precies in kaart waar de elektrische prikkels ontstaan en of er sprake is van een extra geleidingsbaan. Ook bij verdenking op retrograde geleiding, waarbij de prikkel terugloopt via een abnormale baan en echo beats veroorzaakt, is dit onderzoek waardevol. De cardioloog kan tijdens het onderzoek direct ablatie met radiofrequente energie toepassen om het probleem definitief te verhelpen.
Hoe werkt elektrische cardioversie bij hardnekkige ritmestoornissen?
Bij elektrische cardioversie wordt een gecontroleerde elektrische schok toegediend om het hartritme te resetten naar een normaal patroon. Dit gebeurt onder sedatie of korte narcose, zodat je niets voelt. De procedure wordt vaak toegepast bij aanhoudende supraventriculaire tachycardie die niet reageert op medicatie. De elektrische stroom onderbreekt de abnormale cirkel van prikkels in het hart, waarna de sinusknoop het normale ritme overneemt. Na de behandeling wordt je enkele uren gemonitord. Bij sommige patiënten kan Amiodaron IV vooraf of achteraf worden gegeven om het ritme stabiel te houden.
Wat zijn fusion beats en capture beats op een ecg?
Fusion beats ontstaan wanneer twee elektrische prikkels tegelijk het hart stimuleren: één vanuit de normale sinusknoop en één vanuit een abnormale bron zoals een extrasystole. Op het ecg zie je dan een QRS-complex dat er tussenin zit, een mengvorm van beide prikkels. Capture beats zijn momenten waarop de normale sinusritme tijdelijk de overhand krijgt tussen abnormale hartslagen door. Deze verschijnselen zie je vooral bij ventriculaire extrasystolen, maar kunnen ook voorkomen bij complexe supraventriculaire ritmestoornissen. Ze helpen de cardioloog om de aard van de ritmestoornis beter te bepalen.
Welke rol speelt de bundel van His bij supraventriculaire extrasystolen?
De bundel van His is een essentieel onderdeel van het geleidingssysteem dat elektrische signalen van de AV-knoop naar de kamers transporteert. Bij supraventriculaire extrasystolen blijft deze normale geleidingsroute via de bundel van His meestal intact, waardoor het QRS-complex smal blijft op het ecg. De prikkel loopt dan verder via het His-Purkinje systeem door beide kamers. Dit verklaart waarom het hart nog relatief efficiënt pompt, zelfs bij een extrasystole. Alleen wanneer er sprake is van een geleidingsstoornis in de bundel zelf, kan het QRS-complex verbreden en lijkt het meer op een ventriculaire stoornis.
Wat betekent inappropriate sinustachycardie en hoe verschilt dit van normale hartkloppingen?
Inappropriate sinustachycardie is een aandoening waarbij je hartslag onverklaarbaar hoog blijft zonder duidelijke aanleiding zoals inspanning, stress of warm weer. Je hart klopt snel (vaak boven de 100 slagen per minuut) terwijl je rust, en dit kan gepaard gaan met vermoeidheid, duizeligheid of pijn op de borst. Het verschilt van normale hartkloppingen doordat er geen logische trigger is. De sinusknoop geeft te snel impulsen af, maar het ritme blijft wel regelmatig. Behandeling kan bestaan uit leefstijlaanpassingen, medicatie of in sommige gevallen ablatie. Een elektrofysiologisch onderzoek helpt om andere oorzaken uit te sluiten.
Wanneer wordt Procainamide IV toegepast bij ritmestoornissen?
Procainamide IV is een anti-aritmica dat intraveneus wordt gegeven bij bepaalde vormen van supraventriculaire ritmestoornissen en ventriculaire tachycardieën. Het middel vertraagt de geleiding van elektrische prikkels door het hart en stabiliseert daarmee het ritme. Procainamide wordt vaak gebruikt wanneer Adenosine IV niet geschikt is of niet heeft gewerkt, bijvoorbeeld bij ritmestoornissen die gepaard gaan met het Wolff-Parkinson-White syndroom. Het middel moet voorzichtig worden gedoseerd omdat het de bloeddruk kan verlagen en bij langdurig gebruik bijwerkingen kan geven. Monitoring tijdens toediening via ecg is standaard.
Hoe beïnvloedt warm weer het optreden van hartritmestoornissen?
Warm weer kan het optreden van ritmestoornissen zoals supraventriculaire extrasystolen verergeren door verschillende mechanismen. Bij warmte verlies je via transpiratie vocht en belangrijke elektrolyten zoals kalium en magnesium, die essentieel zijn voor stabiele elektrische prikkels in het hart. Daarnaast kan dehydratie leiden tot een snellere hartslag en lagere bloeddruk, wat extra belasting geeft. Ook vaatverwijding bij hitte vraagt meer pompkracht van het hart. Drink daarom voldoende water, vermijd overmatige fysieke inspanning tijdens hitte en overleg met je cardioloog of je elektrolyten moet aanvullen, vooral als je ook plaspillen gebruikt.
Wat zijn ST-T afwijkingen op een ecg en hoe verhouden die zich tot extrasystolen?
ST-T afwijkingen op een ecg wijzen vaak op problemen met de doorbloeding of repolarisatie van het hartweefsel. Het ST-segment en de T-golf geven aan hoe het hart herstelt na een samentrekking. Afwijkingen kunnen duiden op zuurstoftekort (ischemie), een eerder doorgemaakt infarct of medicatie-effecten. Hoewel supraventriculaire extrasystolen zelf meestal geen ST-T veranderingen veroorzaken, kunnen beide verschijnselen samen voorkomen, vooral bij onderliggende hartziekte. Als je ecg zowel extrasystolen als ST-T afwijkingen toont, zal je cardioloog aanvullend onderzoek willen doen naar mogelijke kransslagadervernauwing. Denk aan een inspanningstest of hartcatheterisatie.
Waar kan ik betrouwbare informatie vinden over ritmestoornissen?
Voor wetenschappelijk onderbouwde informatie kun je terecht bij het tijdschrift Huisarts & Wetenschap, dat regelmatig artikelen publiceert over diagnostiek en behandeling van hartritmestoornissen. De H&W Podcast bespreekt actuele thema’s in begrijpelijke taal voor zowel zorgverleners als patiënten. Daarnaast biedt Hartinshape.nl uitgebreide uitleg over verschillende aspecten van hartgezondheid, speciaal geschreven voor mensen met hart- en vaatziekten. Ook de Nederlandse Hartstichting heeft betrouwbare patiënteninformatie. Blijf altijd in gesprek met je eigen cardioloog of huisarts, want zij kennen jouw specifieke situatie het beste en kunnen informatie toespitsen op jouw persoonlijke gezondheidssituatie.
Hoe herken je supraventriculaire extrasystolen op een ecg en wat zijn de verschillen met andere ritmestoornissen
Typische kenmerken op het hartfilmpje
Wanneer je een ecg bekijkt waar supraventriculaire extrasystolen op staan, zie je een aantal karakteristieke patronen. De extrasystole komt vroeger dan verwacht, met een P-golf die vaak een andere vorm heeft dan de normale sinusritme-golven. Omdat de elektrische stroom via de normale geleidingsbanen door het His-Purkinje systeem loopt, blijft het QRS-complex smal (meestal korter dan 0,12 seconden). Dit in tegenstelling tot wanneer de storing vanuit de kamers komt. Na de extrasystole volgt meestal een niet-volledige pauze, omdat de sinusknoop zijn eigen ritme voortzet. Soms zie je ook ST-T afwijkingen die kunnen wijzen op doorbloedingsproblemen, maar die hebben vaak een andere oorzaak dan de extrasystolen zelf.
Het verschil met ventriculaire extrasystolen
Dit onderscheid is cruciaal voor de behandeling. Bij ventriculaire extrasystolen ontstaat de extra hartslag in de kamers zelf, wat leidt tot een breed en vervormde QRS-complex omdat de prikkel niet het normale geleidingssysteem volgt. Er is geen P-golf vóór zo’n kamerextrasystole, en er volgt wel een volledige compensatoire pauze. Soms zie je fusion beats, waarbij een normale hartslag en een extrasystole samenvallen, of capture beats, waarbij de normale sinusritme tijdelijk de overhand krijgt. Bij supraventriculaire ritmestoornissen blijft de geleiding via de AV-knoop meestal intact, waardoor het hartritme efficiënter pompt dan bij ventriculaire storingen.
Wanneer wordt een elektrofysiologisch onderzoek overwogen
Als supraventriculaire extrasystolen overgaan in aanhoudende klachten of als je regelmatig last hebt van pijn op de borst, hartkloppingen of duizeligheid, kan een elektrofysiologisch onderzoek nuttig zijn. Dit onderzoek brengt nauwkeurig in kaart waar de elektrische prikkels precies vandaan komen en of er sprake is van een extra geleidingsbaan of een probleem bij de AV-knoop. Soms blijkt er retrograde geleiding te bestaan, waarbij de prikkel terugloopt via een abnormale baan, wat echo beats kan veroorzaken. Ook bij aanhoudende supraventriculaire tachycardie of inappropriate sinustachycardie (waarbij je hartslag onverklaarbaar hoog blijft zonder aanleiding) kan dit onderzoek antwoorden geven.
Behandelopties bij aanhoudende klachten
Voor incidentele extrasystolen is meestal geen behandeling nodig, maar bij aanhoudende problemen zijn er meerdere opties. Medicamenteuze behandeling kan bestaan uit:
- Adenosine IV – werkt snel om een acute aanval van supraventriculaire tachycardie te stoppen door tijdelijk de AV-knoop te blokkeren
- Amiodaron IV – een krachtig middel bij ernstige ritmestoornissen, maar met meer bijwerkingen bij langdurig gebruik
- Procainamide IV – een alternatief bij bepaalde vormen van supraventriculaire storingen
Bij hardnekkige gevallen kan elektrische cardioversie worden toegepast, waarbij een gecontroleerde elektrische schok het hartritme herstelt. Een meer permanente oplossing is ablatie met radiofrequente energie, waarbij het weefsel dat de extrasystolen veroorzaakt wordt weggebrand. Dit gebeurt vaak tijdens een electrofysiologisch onderzoek, waarbij de cardioloog precies kan lokaliseren waar het probleem zit.
Leefstijlfactoren die invloed hebben
Extrasystolen kunnen verergeren door bepaalde triggers. Warm weer kan bijvoorbeeld leiden tot vochtverlies en elektrolytenverstoringen, wat ritmestoornissen kan uitlokken. Ook cafeïne, alcohol, stress en te weinig slaap kunnen een rol spelen. Veel patiënten merken dat hun klachten toenemen in bepaalde situaties, zoals na een zware maaltijd of bij lichamelijke inspanning. Het bijhouden van een klachtenagenda helpt om patronen te herkennen en bespreekbaar te maken met je cardioloog.
Waar vind je betrouwbare informatie
Voor verdere verdieping kun je terecht bij het tijdschrift Huisarts & Wetenschap, dat regelmatig artikelen publiceert over ritmestoornissen. Ook de H&W Podcast behandelt praktische thema’s rondom hartgezondheid in begrijpelijke taal. Vraag bij onduidelijkheden altijd door bij je behandelend cardioloog, want elke situatie is uniek en verdient maatwerk in diagnostiek en behandeling.
Reacties