Hoe werkt de prikkelgeleiding in het hart?

Wat veroorzaakt problemen in de prikkelgeleiding van het hart?

Problemen in de prikkelgeleiding van het hart kunnen door verschillende factoren ontstaan. Dit complexe systeem is afhankelijk van een nauwkeurige samenwerking tussen elektrische signalen en de structuur van het hart. Als hier iets in verstoord raakt, kunnen er ritmestoornissen optreden. Deze stoornissen kunnen variëren van onschuldige klachten tot ernstige aandoeningen.

Mogelijke oorzaken van prikkelgeleidingsproblemen

1. Erfelijke aanleg
   Sommige mensen hebben een genetische aanleg voor aandoeningen aan de prikkelgeleiding. Aangeboren hartafwijkingen kunnen hierbij een rol spelen. Deze afwijkingen verstoren de juiste volgorde van de elektrische signalen.
2. Leeftijd en levensstijl
   Met het ouder worden neemt de kans op prikkelgeleidingsstoornissen toe. Dit komt doordat de structuren in het hart, zoals de sinusknoop, minder efficiënt worden. Een hoge cholesterolwaarde, vooral de “slechte cholesterol” (LDL), kan bijdragen aan plaques in de slagaders, wat indirect het hart beïnvloedt.
3. Persoonsgebonden en psychosociale factoren
   Stress, slaapgebrek en een ongezonde levensstijl kunnen de balans van het hart verstoren. Dit leidt soms tot een snelle of onregelmatige hartslag. Middelbare leeftijd is een periode waarin dergelijke klachten vaker voorkomen.
4. Medische aandoeningen
   Ziekten zoals hoge bloeddruk of diabetes kunnen het risico op ritmestoornissen vergroten. Plaquevorming in de slagaders, een veelvoorkomend gevolg van een hoog cholesterolgehalte, vermindert de doorbloeding van het hart. Dit belemmert de prikkelgeleiding.

Veelvoorkomende klachten

Ritmestoornissen leiden vaak tot klachten zoals:

• Snelle hartslag (tachycardie): Het hart slaat te snel, waardoor het bloed niet efficiënt wordt rondgepompt.
• Langzame hartslag (bradycardie): Het hart pompt te traag, wat kan leiden tot duizeligheid of flauwvallen.
• Onregelmatige hartslag: Dit kan een raar gevoel in de borst veroorzaken, vaak omschreven als “hartoverslagen”.
• Andere symptomen zijn vermoeidheid, kortademigheid, blauwe plekken door een verminderde bloedsomloop, of bloed in de urine.

Diagnosestelling en onderzoeken

Op de Polikliniek Cardiologie worden verschillende tests uitgevoerd om problemen met de prikkelgeleiding vast te stellen:

• ECG (elektrocardiogram): Meet de elektrische activiteit van het hart. Dit geeft inzicht in het ritme en de snelheid van de hartslag.
• Holteronderzoek: Hierbij draag je een apparaatje dat je hartslag 24 uur of langer registreert.
• Bloedonderzoek: Controleert op factoren zoals hoog cholesterol of andere stoffen die invloed hebben op het hart.

Behandelopties en medicijnen

Afhankelijk van de oorzaak en ernst van de prikkelgeleidingsstoornis zijn er verschillende behandelingen:

1. Leefstijlaanpassingen
   Gezonde voeding, regelmatige beweging en stressvermindering spelen een grote rol. Door het verminderen van slechte cholesterol kun je de vorming van plaques in de slagaders beperken.
2. Medicatie
   Medicijnen zoals bètablokkers verlagen de hartslag en stabiliseren het ritme. Voor ernstige ritmestoornissen kunnen bloedverdunners of anti-aritmica worden voorgeschreven.
3. Medische interventies
   Bij hardnekkige ritmestoornissen kan een pacemaker worden geïmplanteerd om de elektrische signalen in het hart te reguleren. Voor specifieke soorten ritmestoornissen wordt soms ablatie toegepast, waarbij het “probleemgebied” in het hart wordt uitgeschakeld.

Het belang van tijdig ingrijpen

Een onbehandelde ritmestoornis kan ernstige gevolgen hebben. Denk aan hartfalen of een beroerte. Het lichaam heeft een efficiënte bloedsomloop nodig; elke liter bloed die het hart niet rondpompt, kan een risico betekenen. Aarzel daarom niet om contact op te nemen met de afdeling Cardiologie bij klachten. De Nederlandse Vereniging voor Cardiologie biedt extra informatie en ondersteuning.

Prikkelgeleidingsproblemen in het hart zijn vaak goed te behandelen. Tijdig ingrijpen maakt een groot verschil.