Hoe herken je angina pectoris?
Angina pectoris, vaak eenvoudigweg “angina” genoemd, is een medische term voor pijn op de borst die optreedt wanneer de hartspier onvoldoende zuurstofrijk bloed ontvangt. Typisch voor angina pectoris is een beklemmende of drukkende pijn op de borst. De pijn kan een benauwd gevoel geven, alsof er een knellende band om de borst zit. Soms straalt de pijn uit naar de armen, hals, kaak, rug of maag. Ook kun je dan gaan zweten of misselijk worden. Een aanval trekt meestal weg in rust of na het innemen van speciale medicijnen, vaak een tabletje of spray onder de tong. Het is belangrijk om angina pectoris serieus te nemen, omdat het een teken kan zijn van onderliggende hartproblemen, zoals ischemische hartziekten of een kransslagader die niet goed functioneert. De klachten kunnen ook minder duidelijk zijn, vooral bij vrouwen, ouderen of mensen met diabetes.
Symptomen van angina pectoris
Beklemmende en drukkende pijn op de borst
Het meest kenmerkende symptoom van angina pectoris is een beklemmende of drukkende pijn op de borst. Dit gevoel kan variëren van een lichte druk tot een intens, pijnlijk gevoel. De pijn ontstaat vaak tijdens lichamelijke inspanning, zoals wandelen of traplopen, maar kan ook optreden bij emotionele stress, na een zware maaltijd of bij blootstelling aan koude lucht.
Uitsralende pijn
De pijn die je ervaart bij angina pectoris kan uitstralen naar andere delen van het lichaam. Vaak voelt men pijn in de armen (meestal de linkerarm), hals, kaak, rug of zelfs de maag. Dit uitstralende pijnpatroon kan soms verwarrend zijn en leiden tot misdiagnose, vooral bij vrouwen, ouderen en mensen met diabetes, bij wie de symptomen minder typisch kunnen zijn.
Benauwd gevoel en zweten
Naast pijn op de borst ervaren veel mensen met angina pectoris ook een benauwd gevoel. Het kan aanvoelen alsof er een zware last op de borst drukt, waardoor ademhalen moeilijker wordt. Dit kan gepaard gaan met zweten, misselijkheid en duizeligheid. In ernstige gevallen kan de persoon zich extreem zwak of zelfs flauw voelen.
Oorzaken van angina pectoris
Angina pectoris wordt meestal veroorzaakt door ischemische hartziekten, waarbij de kransslagaders die het hart van bloed voorzien, vernauwd of geblokkeerd zijn door vetachtige stoffen, zoals cholesterol. Dit vermindert de bloedstroom naar de hartspier, vooral tijdens momenten van verhoogde zuurstofbehoefte, zoals tijdens inspanning.
- Krampachtige samentrekking van bloedvaten: Bij sommige mensen kan angina worden veroorzaakt door een tijdelijke krampachtige samentrekking van de kransslagaders, bekend als vasospastische angina of Prinzmetal angina. Dit kan zelfs in rust voorkomen en is niet altijd gerelateerd aan atherosclerose.
- Hoge bloeddruk: Een verhoogde bloeddruk kan ook bijdragen aan de ontwikkeling van angina, omdat het hart harder moet werken om bloed door het lichaam te pompen, wat de zuurstofbehoefte van de hartspier verhoogt.
Diagnostische methoden
Het herkennen van angina pectoris begint vaak met een gedetailleerde beschrijving van de symptomen door de patiënt. Echter, om een nauwkeurige diagnose te stellen, zijn verschillende onderzoeken nodig:
- Lichamelijk onderzoek: De arts zal een lichamelijk onderzoek uitvoeren om eventuele fysieke tekenen van hartproblemen te detecteren, zoals hoge bloeddruk of abnormale hartgeluiden.
- Hartfilmpje (ECG): Een elektrocardiogram (ECG) wordt vaak gebruikt om de elektrische activiteit van het hart te meten. Abnormale patronen op het ECG kunnen wijzen op angina of een eerdere hartaanval.
- Inspannings-ECG: Dit onderzoek, ook bekend als een inspanningstest, wordt uitgevoerd terwijl de patiënt op een loopband loopt of op een hometrainer fietst. Het doel is om te zien hoe het hart reageert op fysieke inspanning.
- Beeldvormende technieken: Echocardiografie en myocardscintigrafie kunnen worden gebruikt om gedetailleerde beelden van het hart te maken en de bloedstroom naar de hartspier te evalueren.
- Coronaire angiografie: Dit is een invasieve test waarbij contrastvloeistof in de kransslagaders wordt geïnjecteerd om eventuele blokkades of vernauwingen te identificeren.
Behandelingen en preventie
Behandeling van angina pectoris richt zich op het verlichten van de symptomen en het voorkomen van verdere hartproblemen.
- Medicatie: Vaak voorgeschreven medicijnen zijn nitraten, die helpen om de bloedvaten te verwijden en de bloedstroom naar het hart te verbeteren. Andere medicijnen kunnen bloeddrukverlagers, cholesterolmedicatie en bloedverdunners zijn.
- Leefstijlveranderingen: Gezonde eetgewoonten, regelmatige lichaamsbeweging, stoppen met roken en stressmanagement kunnen helpen om de symptomen van angina pectoris te verminderen en de algehele hartgezondheid te verbeteren.
- Invasieve ingrepen: In sommige gevallen kan een bypassoperatie of angioplastiek nodig zijn om de bloedstroom naar het hart te herstellen.
Angina pectoris is een ernstige aandoening die onmiddellijke aandacht vereist om de risico’s van een hartaanval of andere ernstige complicaties te verminderen.
Gerelateerde onderwerpen
Risicofactoren voor angina pectoris
Angina pectoris wordt beïnvloed door verschillende risicofactoren die de kans op het ontwikkelen van deze aandoening vergroten. Het is belangrijk om deze factoren te herkennen en waar mogelijk te beheersen.
- Leeftijd en geslacht: Oudere volwassenen lopen een hoger risico op angina pectoris. Mannen hebben doorgaans een hoger risico op jongere leeftijd, terwijl het risico voor vrouwen toeneemt na de menopauze.
- Hoge bloeddruk: Chronische hoge bloeddruk dwingt het hart harder te werken, wat kan leiden tot beschadiging van de kransslagaders en uiteindelijk angina.
- Hoge cholesterol: Een hoog cholesterolgehalte kan leiden tot de ophoping van vetachtige stoffen in de bloedvaten, wat de bloedstroom naar het hart beperkt.
- Roken: Tabaksgebruik beschadigt de wanden van de bloedvaten en verhoogt de kans op atherosclerose en angina pectoris.
- Diabetes: Diabetes verhoogt het risico op atherosclerose en kan leiden tot een snellere progressie van hart- en vaatziekten.
- Lichaamsgewicht: Overgewicht verhoogt de belasting van het hart en is vaak geassocieerd met hoge bloeddruk, hoge cholesterol en diabetes.
- Leefstijl: Gebrek aan lichaamsbeweging, een ongezond dieet en stress kunnen allemaal bijdragen aan de ontwikkeling van angina pectoris.
Diagnostische procedures
Een juiste diagnose van angina pectoris is cruciaal voor effectieve behandeling en preventie van complicaties. Hier zijn enkele van de diagnostische procedures die vaak worden gebruikt:
- Lichamelijk onderzoek: Tijdens een lichamelijk onderzoek zal de arts luisteren naar het hart, de bloeddruk meten en controleren op tekenen van hartfalen.
- ECG (elektrocardiogram): Dit onderzoek registreert de elektrische activiteit van het hart en kan helpen bij het identificeren van abnormale ritmes of tekenen van eerdere hartaanvallen.
- Inspannings-ECG: Dit test de hartfunctie onder stressomstandigheden door de patiënt op een loopband te laten lopen of op een hometrainer te laten fietsen.
- Echocardiografie: Een echocardiogram gebruikt geluidsgolven om beelden van het hart te maken, wat kan helpen bij het identificeren van structurele problemen en de functie van de hartspier te beoordelen.
- Myocardscintigrafie: Dit beeldvormende onderzoek gebruikt radioactieve stoffen om de bloedstroom naar het hart in rust en tijdens inspanning te evalueren.
- Coronaire angiografie: Een invasieve procedure waarbij contrastmiddel in de kransslagaders wordt geïnjecteerd om vernauwingen of blokkades te identificeren.
Behandelopties voor angina pectoris
Er zijn verschillende behandelingen beschikbaar om de symptomen van angina pectoris te verlichten en verdere hartproblemen te voorkomen:
- Medicijnen: Veelgebruikte medicijnen zijn nitraten (om de bloedvaten te verwijden), bètablokkers (om de hartslag te verlagen), calciumantagonisten (om de kransslagaders te ontspannen), en bloedverdunners (om de vorming van bloedstolsels te voorkomen).
- Leefstijlveranderingen: Het aannemen van een gezondere leefstijl kan een groot verschil maken. Dit omvat stoppen met roken, gezond eten, regelmatig sporten, stress verminderen en gewichtsverlies.
- Chirurgische ingrepen: In sommige gevallen kan een bypassoperatie of een angioplastiek met stent noodzakelijk zijn om de bloedstroom naar het hart te herstellen.
Preventie van angina pectoris
Preventie speelt een belangrijke rol in het beheer van angina pectoris. Hier zijn enkele tips om het risico te verminderen:
- Gezond dieet: Eet een dieet rijk aan fruit, groenten, volkoren granen, magere eiwitten en gezonde vetten. Vermijd verzadigde vetten, transvetten en overmatige suiker- en zoutinname.
- Regelmatige lichaamsbeweging: Streef naar minstens 150 minuten matige intensiteit of 75 minuten hoge intensiteit aerobe activiteit per week, gecombineerd met spierversterkende oefeningen op minstens twee dagen per week.
- Gewichtsbeheersing: Handhaaf een gezond gewicht om de belasting van het hart te verminderen.
- Stressmanagement: Gebruik technieken zoals mindfulness, meditatie, en yoga om stress te verminderen.
- Rookstop: Stoppen met roken verbetert de algehele cardiovasculaire gezondheid en vermindert het risico op angina pectoris aanzienlijk.
Door aandacht te besteden aan deze factoren en regelmatig medische controles te ondergaan, kunnen mensen hun risico op angina pectoris en andere hart- en vaatziekten aanzienlijk verminderen.
