Handmatig bloeddruk meten protocol: Wat je moet weten

Wat zijn mogelijke oorzaken en klachten bij afwijkende bloeddruk?

Je bloeddruk is een maat voor de kracht waarmee je hart bloed door je bloedvaten pompt. Afwijkingen, zoals een te hoge of te lage bloeddruk, kunnen uiteenlopende oorzaken en klachten hebben.

Mogelijke oorzaken van hoge bloeddruk (hypertensie)

Hoge bloeddruk kan ontstaan door verschillende factoren, zoals een ongezonde levensstijl, stress, genetische aanleg, overgewicht, roken, en overmatig alcoholgebruik. Ook andere medische aandoeningen, zoals nierziekten of hormonale stoornissen, kunnen bijdragen aan een verhoogde bloeddruk. Nachtelijke bloeddrukmetingen tonen bijvoorbeeld vaak hogere waarden bij mensen met slaapapneu.

Oorzaken van lage bloeddruk (hypotensie)

Een lage bloeddruk kan juist het gevolg zijn van uitdroging, bloedverlies, hartproblemen, hormonale disbalans, of bepaalde medicijnen. Vaak ervaren mensen met een lage bloeddruk klachten als duizeligheid, flauwvallen of een gebrek aan energie.

Klachten bij hoge en lage bloeddruk

Bij hoge bloeddruk merk je vaak weinig tot niets. Dit wordt daarom een “stille aandoening” genoemd. Als er klachten zijn, kunnen dit hoofdpijn, duizeligheid of kortademigheid zijn. Bij lage bloeddruk komen symptomen als duizeligheid, wazig zien, en flauwvallen vaker voor. Een onregelmatige hartslag kan bij beide aandoeningen voorkomen en is een belangrijk signaal om op te letten.

Hoe wordt bloeddruk gemeten?

Bloeddrukmetingen zijn essentieel voor het stellen van een diagnose en worden uitgevoerd met behulp van diverse technieken en apparaten. Handmatige metingen met een stethoscoop en een manchet zijn vaak onderdeel van een diagnostisch onderzoek, maar automatische bloeddrukmeters en elektronische bloeddrukmeters worden steeds vaker gebruikt.

Handmatige bloeddrukmeting

De handmatige methode, waarbij een arts of verpleegkundige een stethoscoop gebruikt om de tonen van Korotkoff te horen, blijft de meest betrouwbare manier om systolische druk (de bovendruk) en diastolische druk (de onderdruk) te meten. Hierbij wordt aanbevolen om minstens vijf minuten rustig te zitten, met de voeten plat op de grond.

Automatische en elektronische bloeddrukmeters

Elektronische bloeddrukmeters bieden gemak, vooral bij thuisgebruik. Deze apparaten meten automatisch je bloeddruk en geven zowel de systolische als diastolische waarde weer. Automatische praktijkmetingen worden vaak gebruikt voor continue monitoring, bijvoorbeeld tijdens een dertigminuten bloeddrukmeting.

Diagnostische methoden en praktijkmetingen

Bij bloeddrukmetingen worden vaak meerdere metingen uitgevoerd om een betrouwbare gemiddelde bloeddruk te berekenen. Praktijkmetingen omvatten doorgaans tweetal metingen of ambulante metingen, waarbij je gedurende 24 uur een draagbare bloeddrukmeter gebruikt.

Bij diagnostisch onderzoek wordt rekening gehouden met richtlijnen van onder meer de British Hypertension Society. Deze richtlijnen stellen absolute behandelindicaties vast op basis van bloeddrukwaarden en cardiovasculair risicomanagement.

Behandeling en tips voor een gezonde bloeddruk

Afhankelijk van de gemeten waarden kan een behandeling variëren van aanpassingen in levensstijl tot het gebruik van medicijnen. Hier zijn enkele tips en behandelingsopties:

1. Levensstijl aanpassen: Stop met roken, beperk zoutinname, eet gezond en beweeg regelmatig.
2. Medicijnen: Bij hoge bloeddruk worden vaak medicijnen zoals ACE-remmers of bètablokkers voorgeschreven.
3. Regelmatige controles: Controleer je bloeddruk regelmatig met een goede bloeddrukmeter, bij voorkeur onder begeleiding van een arts.

Met de juiste aanpak en opvolging kun je je bloeddruk effectief beheersen en je algehele gezondheid verbeteren. In deel 3 bespreken we veelgestelde vragen en praktische tips over het meten van bloeddruk en omgaan met afwijkende waarden.